دیابت بارداری در ۸-۳ درصد بارداری ها بوجود می آید. دیابت بارداری یکی از بیماری هایی است که بویژه در خانم های چاق، سلامتی آنان و سلامتی جنینشان را به خطر می اندازد.
این بیماری به علت تغییر در سطح هورمونهای بدن بوجود آمده و گاهی اوقات برای درمان آن نیاز به تزریق انسولین می باشد. مهمترین راه جهت پیشگیری از بروز دیابت بارداری، کاهش وزن قبل از بارداری در مادران چاق و پس از آن کنترل سیر افزایش وزن در طی دوره بارداری است، اما مادرانی هستند که به هر دلیلی به این بیماری مبتلا می گردند.
امروزه بیشتر زنان مبتلا به دیابت بارداری کودکان سالمی بدنیا می آورند. پزشک معالج بیمار را تحت نظر گرفته و قند خون با استفاده از رژیم درمانی و ورزش و در صورت لزوم تزریق انسولین در حد طبیعی نگه داشته می شود اما در صورتی که دیابت بارداری بخوبی کنترل نشود می تواند عواقب جدی برای مادر و کودک داشته باشد.
دیابت بارداری تا حد زیادی با رژیم غذایی، ورزش متعادل و کنترل وزن درمان می گردد و به ندرت نیاز به انسولین می شود. درطول حاملگی برای جلوگیری از افزایش یا کاهش زیاد قند خون لازم است با پزشک معالج خود و متخصص تغذیه مشورت کنید. اگر وزن شما در شروع حاملگی بیش از معمول بود باید افزایش وزنی در حدود ۷ کیلوگرم در طول بارداری داشته باشید. اگر در شروع حاملگی وزن مطلوب داشته باشید، انتظار می رود تا پایان بارداری ۱۱ – ۱۴ کیلوگرم اضافه وزن پیدا کنید. خانم های لاغر لازم است اضافه وزن بیشتری در حدود ۱۴ – ۱۸ کیلوگرم در طول بارداری داشته باشند.
تشخیص دیابت بارداری
ممکن است مادر متوجه شود که نسبت به شرایط طبیعی بیشتر خسته، تشنه و گرسنه می شود و یا دچار تکرر ادرار شده است؛ ولی اینها همگی علائمی طبیعی در زمان حاملگی هستند. واقعیت این است که دیابت بارداری اغلب بدون علامت است. به همین علت است که در تمام زنان حامله بین هفته های ۲۴ و ۲۸ قند خون اندازه گیری می شود.
تغذیه درمانی در دیابت بارداری
در زمان ابتلا به دیابت بارداری علاوه بر حجم و نوع مواد غذایی، زمان غذا خوردن نیز بسیار مهم است. داشتن شش وعده غذایی (۳ وعده غذای اصلی: صبحانه، ناهار و شام) و ۳ میان وعده (۱۰صبح، میان وعده عصر و قبل از خواب) به تقسیم مناسب کالری در بدن و در نتیجه جلوگیری از افزایش یا کاهش قند کمک خواهد کرد. بنابراین می توان گفت که رعایت رژیم غذایی بیماران قندی و چربی بالا از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
توصیه های کلی در دیابت بارداری
- حذف قند و شکر از برنامه غذایی
- محدود کردن مواد غذایی نشاسته ای ساده و شیرینی ها و نوشابه های شیرین
- محدود کردن روغن مصرفی
- حذف روغن های جامد و روغن های حیوانی از برنامه غذایی
- جایگزین کردن روغنهای مایع خوراکی در رژیم غذایی
- عدم استفاده از موادغذایی سرخ شده در غذا
- استفاده از مواد لبنی کم چرب
- افزایش مصرف سبزیجات به صورت خام یا پخته (سعی کنید حداقل دو واحد در روز از سبزیجات استفاده کنید)
- محدودیت در مصرف میوه هایی مانند هندوانه، خربزه، طالبی شیرین، انگور عسگری، خرما و انجیر به علت قند بالا
- محدودیت مصرف موادی مانند شیرینی، عسل، مربا، کره، آب میوه ها و سایر مواد با کربوهیدرات بالا
- پرهیز از حذف وعده های غذایی به ویژه صبحانه؛ رعایت این مسئله بر ثابت نگه داشتن قند خون مؤثر است
- افزایش تعداد وعده های غذایی و کاهش حجم غذا در هر وعده
- محدودیت مصرف برنج، ماکارونی و سیب زمینی
- انجام ورزش های آرام و ملایم مانند پیاده روی و شنا
- پرهیز از مصرف بیش از اندازه نمک
- فراهم نمودن دستگاه کنترل قند خون در منزل جهت کنترل مداوم قند خون به این صورت که میزان قند خون را قبل از غذا و نیز ۱و ۲ ساعت بعد از غذا اندازه گیری نمایید. با این روش متوجه خواهید شد چه مواد غذایی در بالا رفتن قند خونتان موثر است و در نتیجه بهتر می توانید برنامه غذایی خود را رعایت کنید.
اضطراب، استرس، خستگی و دیگر ویژگی های روانشناختی ممکن است بر انتخاب غذا توسط زنان باردار اثر گذارد. رژیم غذایی یک مادر بر تکامل سالم جنین او و سلامت نوزادش تاثیر می گذارد. زنانی که احساس خستگی بیشتری می کنند،استرس بیشتری دارند و در نتیجه مضطرب ترند، بیشتر غذا می خورند و به ویژه کربوهیدرات زیادتری مصرف می کنند در نتیجه بایست از استرس به خصوص در دوران بارداری خودداری شود.
کلینیک قلب و عروق دکتر نجفی | تغذیه و رژیم غذایی
پاسداران | گلستان ششم | پلاک ۴۱
?روزهای تماس همه روزه به جز ایام تعطیل ۹ صبح تا ۷ عصر
۰۲۱۲۲۸۷۴۸۹۹